Η Βόρεια Κύπρος είναι επίσης ένα ισραηλινό πρόβλημα.

 

Δεν είναι ρόλος ή επιθυμία του Ισραήλ να απελευθερώσει τη Βόρεια Κύπρο. Ωστόσο, εάν η απειλή από την περιοχή φτάσει σε κρίσιμο όριο, η στρατηγική στάση του Ισραήλ πρέπει να αλλάξει. Το Ισραήλ, σε συντονισμό με την Ελλάδα και την Κύπρο, πρέπει να προετοιμάσει μια επιχείρηση έκτακτης ανάγκης για την απελευθέρωση του βόρειου τμήματος του νησιού.

Η Κύπρος πρόσφατα τίμησε την 51η επέτειο της τουρκικής εισβολής το 1974 - ένα διαρκές τραύμα για τους Ελληνοκύπριους. Για δεκαετίες, το Ισραήλ αντιμετώπιζε αυτή τη σύγκρουση ως ένα μακρινό ελληνοτουρκικό ζήτημα, αλλά τώρα πρέπει να αναγνωρίσει ξεκάθαρα: Η Βόρεια Κύπρος δεν είναι μόνο ένα ελληνοκυπριακό πρόβλημα - είναι και ισραηλινό. Στην πράξη, η Βόρεια Κύπρος λειτουργεί ως διεθνής ουδέτερη ζώνη, επιτρέποντας στην Τουρκία και σε τρομοκρατικές ομάδες όπως η Χαμάς και η Δύναμη Κουντς του Ιράν απεριόριστη επιχειρησιακή ελευθερία.

Από την εισβολή, η οποία σκότωσε χιλιάδες και εκτόπισε εκατοντάδες χιλιάδες, η παρουσία της Τουρκίας έχει μεταμορφωθεί αθόρυβα. Η περιοχή αποτελεί πλέον προωθημένη βάση για τον στρατό της Τουρκίας, φιλοξενώντας εξελιγμένα οπλικά συστήματα, κυβερνοεπιτήρηση και υποδομή πληροφοριών σημάτων (SIGINT) ικανή να αναχαιτίζει τόσο τις στρατιωτικές όσο και τις πολιτικές ισραηλινές επικοινωνίες, παράλληλα με μυστικές τρομοκρατικές εγκαταστάσεις που υποστηρίζονται από την Άγκυρα. Σύμφωνα με διαρροή εγγράφων πληροφοριών, ανώτεροι Τούρκοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν τη Βόρεια Κύπρο ως ιδανική τοποθεσία «όπου οτιδήποτε μπορεί να γίνει χωρίς παρέμβαση της αστυνομίας ή της δικαστικής εποπτείας».

Η Τουρκία μπορεί να αναπτύξει οπλισμένα drones από το αεροδρόμιο Λευκονοίκου - που μετατράπηκε από ένα εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο σε βάση drones εν μέσω περιφερειακών διαφορών για το φυσικό αέριο - πολύ πιο γρήγορα από ό,τι από τις ηπειρωτικές βάσεις της. Από τον Μάιο του 2021, η Τουρκία στάθμευσε επίσημα οπλισμένα drones Bayraktar TB2 εκεί, και πιο προηγμένα UAV Akinci παρουσιάστηκαν δημόσια σε στρατιωτική παρέλαση τον Ιούλιο του 2024. Αυτά τα UAV μπορούν να στοχεύσουν γρήγορα ισραηλινές πλατφόρμες φυσικού αερίου, πολεμικά πλοία και στρατηγικές τοποθεσίες. Επιπλέον, οι προηγμένοι πύραυλοι κατά πλοίων ATMACA της Τουρκίας, με βεληνεκές που υπερβαίνει τα 200 χλμ., θα μπορούσαν να απειλήσουν άμεσα τα ισραηλινά ναυτικά περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των κρίσιμων πλατφορμών φυσικού αερίου. Επιπλέον, ο νέος βαλλιστικός πύραυλος Typhoon της Τουρκίας είναι ικανός να χτυπήσει με ακρίβεια στόχους σε απόσταση έως και 560 χιλιομέτρων. Σύμφωνα με τις δυτικές μυστικές υπηρεσίες, οι βάσεις πυραύλων στην Κερύνεια και την Αμμόχωστο είναι ήδη έτοιμες για την ανάπτυξή τους, αποτελώντας την πρώτη άμεση βαλλιστική απειλή της Τουρκίας για το Ισραήλ, με δυνατότητα να χτυπήσουν την Ιερουσαλήμ, το Τελ Αβίβ και τον κόλπο της Χάιφα.

Εν τω μεταξύ, η ΕΕ συνεχίζει τη συνεργασία ασφαλείας με την Άγκυρα παρά την κατοχή εδαφών της ΕΕ από την Τουρκία - μια αντίφαση που υπονομεύει την αξιοπιστία της ΕΕ και θέτει σε κίνδυνο και την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ. Η επιθετική εξωτερική πολιτική της Άγκυρας, που χαρακτηρίζεται από παράνομες κατοχές, παραβιάσεις κυρώσεων και δεσμούς με εξτρεμιστικές ομάδες, την ευθυγραμμίζει με αδίστακτα καθεστώτα και όχι με συμμάχους του ΝΑΤΟ. Δεδομένης της απαίτησης του ΝΑΤΟ για ομόφωνη συναίνεση και των τεταμένων σχέσεων της Τουρκίας εντός της συμμαχίας, η προστασία του Άρθρου 5 είναι απίθανη ακόμη και σε άσχετες συγκρούσεις και πρακτικά αδύνατη όσον αφορά τη Βόρεια Κύπρο, η οποία αναγνωρίζεται διεθνώς ως κυπριακό έδαφος.

Ωστόσο, η απειλή δεν είναι αποκλειστικά στρατιωτική. Ελλείψει αποτελεσματικής διεθνούς εποπτείας, η κατεχόμενη περιοχή έχει γίνει κόμβος χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και ξεπλύματος χρήματος, με ιρανικά και τουρκικά παράνομα κεφάλαια να ρέουν μέσω εικονικών εταιρειών για την υποστήριξη της Χαμάς και άλλων τρομοκρατικών ομάδων. Έγγραφα που κατασχέθηκαν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων «Φύλακας των Τειχών» (2021) και «Σιδερένια Σπαθιά» (2023) στη Γάζα αποκάλυψαν τα σχέδια της Χαμάς να ιδρύσει ένα επιχειρησιακό παράρτημα στην Τουρκία και τη Βόρεια Κύπρο, με αποστολή την πραγματοποίηση επιθέσεων εναντίον Ισραηλινών στην Ευρώπη. Επιπλέον, το 2023, ένας πυρήνας της Δύναμης Quds που αποκαλύφθηκε στην περιοχή σχεδίαζε επιθέσεις εναντίον ισραηλινών στόχων στην Ευρώπη. Αυτός ο ιρανικός πυρήνας υπογραμμίζει την κατάσταση της Βόρειας Κύπρου ως ασφαλούς καταφυγίου για επιχειρήσεις κατά του Ισραήλ. Έτσι, ο τουρκικός έλεγχος στη Βόρεια Κύπρο επιτρέπει στην Τουρκία και το Ιράν να παρακάμπτουν τις κυρώσεις και να κλιμακώνουν τη στρατηγική τους απειλή κατά του Ισραήλ. Επιπλέον, ξενοδοχεία, καζίνο, πανεπιστήμια και λιμάνια στη Βόρεια Κύπρο έχουν φέρεται να έχουν γίνει μυστικοί κόμβοι για κατασκοπεία, εκβιασμούς και επιχειρήσεις πληροφοριών που συντονίζονται από τις τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας και δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων «παγίδας μελιού» που στοχεύουν διεθνείς αξιωματούχους.

Δεν είναι ο ρόλος ή η επιθυμία του Ισραήλ να απελευθερώσει τη Βόρεια Κύπρο. Ωστόσο, εάν η απειλή από την περιοχή φτάσει σε ένα κρίσιμο όριο, η στρατηγική στάση του Ισραήλ πρέπει να αλλάξει. Το Ισραήλ, σε συντονισμό με την Ελλάδα και την Κύπρο, πρέπει να προετοιμάσει μια επιχείρηση έκτακτης ανάγκης για την απελευθέρωση του βορρά του νησιού. Μια τέτοια επιχείρηση θα εξουδετέρωνε τις τουρκικές δυνατότητες ενίσχυσης από την ηπειρωτική χώρα, θα εξαφάνιζε τα συστήματα αεράμυνας στη Βόρεια Κύπρο, θα κατέστρεφε τα κέντρα πληροφοριών και διοίκησης και τελικά θα απομάκρυνε τις τουρκικές δυνάμεις, αποκαθιστώντας την διεθνώς αναγνωρισμένη κυπριακή κυριαρχία.

Αυτό το σχέδιο έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να ονομαστεί «Οργή του Ποσειδώνα», που πήρε το όνομά του από τον Έλληνα θεό της θάλασσας, τονίζοντας τη θαλάσσια κυριαρχία και τις καταστροφικές συνέπειες ενός χειρότερου σεναρίου. Το όνομα υπογραμμίζει την εστίαση του Ισραήλ στη διαφύλαξη στρατηγικών θαλάσσιων περιουσιακών στοιχείων και στη διατήρηση ανοιχτών θαλάσσιων διαδρόμων κρίσιμων για την περιφερειακή ασφάλεια. Αυτό θα παρέμενε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης: το Ισραήλ δεν επιδιώκει αντιπαράθεση, αλλά πρέπει να παραμείνει πλήρως προετοιμασμένο. Η ισραηλινή επίθεση στην πυρηνική υποδομή του Ιράν, που προηγουμένως θεωρούνταν ένα εξαιρετικά απίθανο σενάριο, τελικά εκτελέστηκε. Η Τουρκία, η οποία κατασκευάζει επί του παρόντος το προβληματικό πυρηνικό εργοστάσιο Akkuyu στις ακτές της στη Μεσόγειο - ένα έργο που η Ρωσία εγκαταλείπει γρήγορα λόγω αναγνωρισμένων κινδύνων - θα πρέπει να εσωτερικεύσει αυτό το μάθημα.

Ο Shay Gal είναι ειδικός στη διεθνή πολιτική, τη διαχείριση κρίσεων και τις στρατηγικές επικοινωνίες. Εργάζεται διεθνώς, εστιάζοντας στη δυναμική ισχύος, τη γεωπολιτική στρατηγική και τη δημόσια διπλωματία, καθώς και την επιρροή τους στη χάραξη πολιτικής.

πηγη